Afgan öğretmenler dünyaya, Taliban’ın ele geçirdiği ülkede kız çocuklarının eğitim hakkının savunulması çağrısı yaptı. Afganistan’da kontrolü sağladıktan sonra ılımlı mesajlar vererek yeni bir profil çizen örgüt, kadınların çalışma ve eğitim haklarının devam edeceğini açıklamıştı.
Taliban sözcüsü Süheyl Şahin, iktidarı ele geçirmelerinin ardından okulların faaliyete devam ettiğini bildirmişti. Ancak kız öğrencilerin okula gitmesine izin verilmediği yönünde pek çok haber basına yansıdı.
Örneğin Almanya merkezli Deutsche Welle’ye geçen hafta konuşan Kabilli bir kız öğrenci, “Ben okumak istiyorum ama Taliban okula gitmemize izin vermiyor” dedi.
ÜLKEDEKİ TEK YATILI KIZ OKULU RUANDA’YA TAŞINDI
Afganistan Liderlik Okulu adlı ülkedeki tek yatılı kız okulunun kurucu ortağı Shabana Basij-Rasikh, salı günü attığı tweetlerle dünyanın, milyonlarca Afgan kızın üzerinden “gözünü ayırmaması” gerektiğini söyledi:
O kızlar kaçamaz ve siz de kafanızı çeviremezsiniz. Haftalar ilerledikçe ilginizin kaybolmasına izin vermeyin…Bu kızlara dikkat edin. Bunu yaparak kızların üzerinde hakimiyet kuranlardan hesap sorabilirsiniz.
Independent Türkçe’nin haberine göre Afganistan Liderlik Okulu, Kabil’den yaklaşık 250 öğrenci, eğitimci, personel ve aileleriyle Ruanda’ya kaçmıştı.
Learn adlı kız çocuklarının eğitimine odaklanan sivil toplum kuruluşunun müdürü olan öğretmen Pashtana Durrani de şöyle konuştu:
”Tıpkı Taliban’ın yaptığı gibi bir ordu kuracaktım. Ancak benim ordum eğitimli ve kararlı Afgan kadınlardan oluşacaktı.”
YARDIM KURULUŞLARI PARANIN KOZA DÖNÜŞTÜRÜLMESİNİ İSTİYOR
Uluslararası yardım kuruluşları, kız çocuklarının eğitiminde ülkede kaydedilen ilerlemeleri korumak için uluslararası toplumun parayı kullanması gerektiğini düşünüyor.
Zira ABD merkezli düşünce kuruluşu Center for Global Development’ın çalışmasına göre Taliban 2001’de iktidardayken ilkokul çağındaki kızların sadece yaklaşık yüzde 12’si bir tür okula gidiyordu. Bu oran 2015’te yaklaşık yüzde 50’ye yükseldi.
Geçen yıl okula giden 9,5 milyon çocuğun yüzde 39’uysa (3,7 milyon) kız çocuğuydu.
“Karşımızda, elde edilen kazanımları savunmak gibi bir zorluk var” diyen Çocukları Kurtarın Vakfı’nın eski başkanı Kevin Watkins, Taliban liderlerinin muhtemel bir kıtlığa çözüm üretmek, temel hizmetleri sağlamak ve istihdam yaratmak için uluslararası desteğe ihtiyaç duyacaklarının farkına varacaklarını söyledi. Watkins, Afganistan’a yardım yapacak kuruluşların kız çocuklarının eğitiminin korunmasını talep etmesi gerektiğini kaydetti.
Çocuklarla ilgilenen yardım kuruluşu Theirworld’ün başkanı Sarah Brown da şöyle konuştu:
”Diğer ülkeler geriye yaslanıp elde edilen kazanımların ortadan kaldırılıp kaldırılmayacağını izleyemez. Bağış taahhütleri kızların eğitimi için koz olarak kullanılabilir.”
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) geçen hafta, Herat ve Celalabad gibi şehirler Taliban’ın eline geçtiğinde örgüt üyeleriyle görüştüğünü bildirmişti. Afganistan Saha Operasyonları Şefi Mustafa Ben Mesud, konu hakkında şöyle konuşmuştu:
Görüşmelerimiz devam ediyor. Bu görüşmelerle ilgili iyimseriz. Ancak Yurtdışı Kalkınma Enstitüsü’nden Ashle Jackson, bu konuda UNICEF’e katılmıyor:
Taliban kurallarının ne olduğunu henüz bilmiyoruz çünkü henüz herhangi bir kural açıklanmadı. Ancak eğitimde elde edilen kazanımları korumanın tek yolu Taliban’la diyalog kurmak. UNICEF iyimser olduğunu açıkladı. İyimserler çünkü öyle olmak zorundalar.
İnsan Hakları İzleme Örgütü’nden yardımcısı Heather Barr ise “Konuştuğum Afganlar tekrar tekrar şunu söylüyor: Taliban şimdi meşru görünmeye çalışıyor. Ancak insanlar dikkatini çeker çekmez tekrar kendileri olacaklar.’ Bunun 1990’larda ne anlama geldiğini biliyoruz” diye konuştu.